Główną przesłanką do umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej jest jego dobro. Na czym dokładnie polega piecza zastępcza? Jakie ma formy? Kiedy się ją ustanawia?
Piecza zastępcza – definicja
W przepisach ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 r. wyjaśniono, co to jest piecza zastępcza nad dzieckiem – definicja wskazuje, że stosowana jest ona wtedy, gdy biologiczni rodzice dziecka nie mogą zapewnić mu opieki i wychowania.
Tymczasowa piecza zastępcza, ponieważ również tak jest ona określana, ma na celu wspieranie tych rodzin, które przeżywają trudności i z tego powodu nie mogą one spełniać swoich podstawowych funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Dziecko z takiej rodziny trafia wtedy tymczasowo do pieczy zastępczej, natomiast w stosunku do jego rodziny biologicznej prowadzone są działania, by mogła ona wrócić do wypełniania swojej funkcji.
Na czym polega piecza zastępcza?
Przepisy wyróżniają sprawowanie pieczy zastępczej w dwóch wariantach – jako piecza rodzinna oraz piecza instytucjonalna.
Rodzinna piecza zastępcza
Wypełniana jest ona przez rodziny zastępcze lub rodzinne domy dziecka. Wobec tego piecza zastępcza a rodzina zastępcza są analogiczne.
Wyróżnia się trzy główne rodzaje rodzin zastępczych, a dokładnie są to:
– rodzina zastępcza spokrewniona – w tym przypadku opieka i wychowanie sprawowane są przez krewnych, na przykład dziadków czy rodzeństwo dziecka
– rodzina zastępcza niezawodowa – jest to rodzina zastępcza, która nie ma tytułu rodziny zawodowej
– rodzina zastępcza zawodowa – zajmuje się ona prowadzeniem pieczy jako pogotowie rodzinne przy krótkich okresach lub jako rodzina specjalistyczna, która zajmuje się między innymi opieką nad dziećmi niepełnosprawnymi
Instytucjonalna piecza zastępcza
Sprawują ją placówki, w tym opiekuńczo-wychowawcze, opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne.